Te Bangke / Banking
Te kauki akounti n taian bangke. Bon teuana mai buakon bwaai aika a kakawaki ni moan rokom i Amerika bwa kona riai ni kauka am bangke akounti. Engae ngke e tira ke tao e uarereke te mwane ae ena karinaki nte bangke, te kauki akounti nte bangke tiaki nanona bwa e tira te mwane ae ena karinaki ma e rang kakawaki ibukin bwaai aika a mwaiti n aron:
- Te Mwakuri – Ni moan teirakem n am mwakuri e bon rang bebete aron rokon ke kabwakin am bwakabwai ngkana iai am akounti nte bangke.
- Katanan am mwane – N reken am akounti nte bangke ao ko kona n bubuti reken am kaati. Aio are e aranaki bwa te tebete kaati. E tan riki aron uouotakin am mwane iai. E bebete iai aron am bobwai nte titoa bwa koaki bae ni uouota rabwatan te mwane inanon baim. N tabetai tao tina raraoma bwa rimwi e bua te kaati ao a bua naba ara mwane ni kabane. Eang ti uringa bwa te kaati are e anganiko te bangke e roko ma ana tikuriti ke nambwana are ti ngkoe ae ko kona n ataia. Ngaia are erang kakawaki bwa kona aki anganako nambwan am kaati nakon temanna ae ko aki kariaia. Ma nte tai are ko namakinna iai bwa e bua am kaati anne e rang kakawaki bwa kona tareboonia am bangke bwa ana burokina ma kaati bwa e aonga n aki kona ni kabonganaaki iroun te aomata are e iraea ke e kunea.
- Te Kuretiti tikoa – Tina manga taetae riki iaon aei n ara itera ni bae are e boboto iaon te Kuretiti Tikooa ma kaukakin te akounti nte bangke e rang kakawaki bwa e buokiko ni karikirakea am kuretiti tikooa n angaa aika a bati.
- Te Bobai nte titoa – Te bobwai nte titoa i taku bwa e rang tan naba am mwane ngkana ko kabongana te kaati ao tiaki rabwatan te mwane. Irarikina naba ao kaboonganaan am kaati ko bon kona riki ni manga rinanon am kabane mwane bwa are iai mwiina n am titeitimente (statement) ni katoa tai are ko kabonganaa iai am kaati. Tao ena
- Te Bobai iaon rain – Ni boong aikai ao ea rang kakabatiaaki naba te bobwai iaon rain. Eang tiaki te bwa ae ti rang taneiai iai ma n au koaua tabeua bwaai koa tii kona ni karaoi nte aon rain. Bon teuana aron karaoan waaki ae rang baiti ma kona bon ti taratara raoi n ataia bwa te ringke are ko kabongana e tan ao aaki manga kona n ana am mwane n akea am kariaia. Tabeua te bobwai iaon rain ae e bongana ao man baiti ma am kaati bwa te kabwara tarau nakon boon am tareboon, ke tao te kabwara tarau nakon boon am ran ke am iiti ao a bon bati riki.
- Te mwane n tania – kaukakin am akounti nte bangke e rang kakawaki naba bwa e anganiko aanga tabeua are kona kona iai ni kauka am tieking akounti ke tao am tieiwing akount ke am mwane n tania. Ea bon kakaokoro aron waakin bangke nako ma I ataia man ongongou mai iroun tariu ae mwakuri nte bangke ao tabeua bangke a anganiko te kona ni kauka am mwane n tania ao ngkana ko kona ni karikirakea te baeranti iai ao a kona naba n anganiko te kuretiti kaati are kona kona ni kabongana ni karikirakea iai am kuretiti tikooa. Eang Kuretiti Tikooa bon te bwai ae rang kakawaki i Amerika ao tina taetae riki iaona n are iteranibae are e boboto iaon te Kuretiti Tikooa.
